Hieronder de algemene beschouwing vanuit Gemeentebelangen Overbetuwe tijdens de behandeling van de Kadernota 2022.
Vz, voor ons ligt de kadernota 2022, inclusief de meerjarenraming voor 2023-2025. Alvorens we hieronder ingaan op de inhoud willen we eerst het college en de werkorganisatie bedanken voor hun enorme inzet, die heeft geleid tot voorliggend document.
Een verdiend compliment, temeer als in ogenschouw wordt genomen dat we midden in een corona pandemie zaten, met alle nadelige gevolgen van dien en we onze ogen al helemaal niet willen sluiten voor een aantal politieke moeilijke processen resp. procedures waarvoor de organisatie, het college en wij als raad hebben gestaan. Denk in dit verband alleen maar aan het debat over woonwagenlocaties, de routekaart duurzaamheid, inclusief de RES, het windmolenpark, het Land van Tap en helemaal niet te vergeten de Railterminal.
Om dit document te kunnen aanbieden is een intensief proces vooraf gegaan, beginnende bij het vaststellen van de begroting 2021 en de gesprekken met de provincie. We gaan het hele proces hieronder niet uiteenzetten maar willen wel stilstaan bij enkele ombuigingsvoorstellen en risico’s. Los van een en ander onderkennen wij ten volle dat dit document meer dan in andere jaren puur richtinggevend is, gezien de forse onzekerheden, die er zowel aan de inkomsten als uitgaven kant bestaan. GBO heeft als uitgangspunt bij de ombuigingsvoorstellen van meet af aan aangegeven, dat alleen in uiterste nood mag worden bezuinigd op voorzieningen, die onze inwoners direct treffen. De mens staat immers centraal.
We zijn dan ook blij met het voorliggende resultaat in dit document. Echter neemt dit niet weg dat we verder ook kritische opmerkingen willen maken, niet omdat we denken dat er naast alle door u geschetste scenario’s nog andere denkbaar zijn, maar omdat zeker de voorgestelde verhoging van de OZB onze inwoners pijn doet, wat voor GBO moeilijk valt te accepteren. Dit zal worden uitgezet in het financiële deel.
Vervolgens komen wij bij het tweede centrale punt vz. te weten het participatieproces. GBO heeft afgelopen jaren keer op keer aangegeven dat we bij zoveel mogelijk projecten onze inwoners actief willen betrekken. We maken hier ook de komende maanden tot de verkiezingen maar zeker ook daarna als lokale partij absoluut een item van. We nemen daarbij uiteraard meedat de inwoners aan de voorkant mogen verwachten hoe we die inspraak aanmerken (de participatieladder).
De mening van onze inwoners is daarom belangrijk omdat we bijvoorbeeld afgelopen weken zijn verrast door een studie over mogelijke woningbouw in Park Lingezegen. Hoe denken onze eigen inwoners over de aantasting van een recreatiegebied. En verder hoe denken onze inwoners over windmolenparken, woonwagenstandplaatsen en nog veel meer onderwerpen. Het is echt de tijdgeest vz. om de opvattingen van onze inwoners in besluitvormingsprocessen bij zulke onderwerpen te betrekken.
In algemeenheid willen we ten aanzien van financiën opmerken dat we blij zijn met voorliggende kadernota en meerjaren raming. Echter, zoals eerder gezegd de risico’s kunnen ook behoorlijk zijn. Immers we weten nog niet wat de financiële gevolgen zijn van de corona maatregelen, wat mogen we verwachten van een nieuw kabinet, hoe verloopt de september circulaire, wat zijn de gevolgen van het opnieuw uitstellen van de omgevingswet, halen we de door de raad geraamde bezuinigingen op het sociaal domein door op een andere manier te gaan werken?
Inmiddels weten we wel dat de extra middelen voor 2021 jeugdzorg voor onze gemeente een bedrag van 1,3 miljoen opleveren waardoor we dit jaar een positief saldo zullen hebben. Voor 2022 wordt een bedrag naar raming voor Overbetuwe toegekend van 3,5 miljoen, doch dit bedrag is omgeven met risico’s. Immers het geld is geoormerkt, maar daartegenover valt de vrije voorziening voor dit bedrag vrij en daarmee kan de raad zelf de doelen bepalen. Echter we weten intussen, dat voor 2022 het bedrag voor jeugdzorg beschikbaar komt en dat dat bedrag naar alle waarschijnlijkheid structureel zal zijn, maar het nieuwe kabinet (als dat er tenminste komt) moet een definitief besluit nemen.
Kortom er zijn en blijven risico’s waarvoor we onze ogen niet kunnen en mogen sluiten, vooral omdat voorshands meerjarig de begroting 2022 en 2024 naar met nadelige saldi zullen sluiten. En dat zeggen we nu voor wat het dan ook waard mag zijn! Samenvattend zijn er en ik herhaal dat nogmaals- dus veel onzekerheden en zullen en kunnen we pas bij de begrotingsvaststelling in november a.s. definitieve keuzes maken. Dat neemt niet weg dat we blij zijn dat de Algemene Reserve in ieder geval op peil blijft.
Hieronder willen we in hoofdlijn enkele ombuigingen/bezuinigingen dan wel risico’s becommentariëren.
Personeel
GBO heeft steeds betoogd dat de werkorganisatie ook een substantiële bijdrage in de ombuigingen dient te nemen. Positief zijn we dan ook over het voorgenomen resultaat. Dit spreekt temeer waar we uit de beantwoording van onze technische vragen hebben begrepen dat ondanks de nieuwe taken, als gevolg van nieuwe wetgeving het aantal fte’s met 14,5 fte’s zal worden gereduceerd. Het onderhoudsniveau openbare ruimte is door de raad bepaalt op sober. Met het voorstel om het budget jaarlijks te verhogen met € 72.000,- als gevolg van areaal uitbeding kunnen we instemmen, echter met dien verstande dat bij constatering dat het onderhoud te minimaal is de raad de vrijheid moet hebben om tot eventuele aanpassingen te komen. Het voorstel om tot een andere ramingsmethodiek te komen bij wegen groen etc. met onderhoudsplannen vinden we een groot goed.
Baten
Vz. we hebben steeds aangegeven dat we onze inwoners centraal stellen. Dit is nu juist de reden waarom we grote moeite hebben met de voorgestelde OZB verhoging van 4 keer 4%, te vermeerderen met de jaarlijkse inflatiecorrectie. Hierop komen we direct terug. GBO heeft uitgebreid stilgestaan bij de voorgestelde toeristenbelasting. We willen met nadruk vermelden, dat we alleen met de invoering van de toeristen en forensen belasting kunnen instemmen als de inkomsten daarvan ook worden besteed aan toeristische voorzieningen.
Amendementen
In een later stadium zullen wij op de ingediende amendementen en moties ingaan behalve op het meest verregaande amendement van Groen Links om bij deze kadernota alleen de uitgangspunten vast te stellen.Daarvoor moeten wij toch de gesprekken met Gedeputeerde Markink weer in herinnering brengen. Het amendement heeft zeker enige logica maar ondanks alle grote onzekerheden aan zowel de uitgaven als inkomstenkant kunnen we er niet omheen, dat we nu onze wil aan de provincie moeten laten zien om coute qui coute te komen met een sluitende meerjarenraming. GBO heeft na een uitgebreide afweging gemeend een amendement in te dienen om de OZB verhoging te beperken tot 2% eventueel te verhogen met de inflatiecorrectie. Enerzijds meden wij daarmee te voldoen aan de resultaatverplichting die de raad met Gedeputeerde Staten heeft afgesproken, anderzijds houdt dit o.i. weinig tot geen risico’s in gezien de te verwachten verhoging van de Algemene Uitkering.
Mocht evenwel in de loop van dit jaar blijken, dat de verwachtingen van die Algemene Uitkering tegenvallen dan kunnen we altijd nog de vooralsnog niet gekozen opties van het college om te bezuinigen overwegen.
Dat houdt dus in, dat wij het amendement van BOB om de verhoging van de OZB te beperken tot de inflatiecorrectie te weinig recht doet aan de intentie die we in december richting de provincie hebben uitgesproken. Natuurlijk hebben we overwogen om de motie van de VVD met voor een groot deel dezelfde inhoud te omarmen, maar wij vinden het richting onze inwoners getuigen van helderheid om nu met een standpunt te komen.
Het amendement A1 voorzitter merken wij aan als een administratieve correctie van een eerder genomen besluit en zullen we dus ondersteunen. Sterker, we zijn er blij mee. Het zou voor GBO ook niet te verteren zijn geweest als nu zou worden besloten om de subsidiekraan richting zwembad Zetten op termijn dicht te draaien. Samenvattend vz. voor nu is dit ons voorstel maar vanwege alle onzekerheden is het o.i. zeer wel mogelijk, dat we in november tot een ander besluit moeten komen. Dat kan positief maar ook negatief voor onze inwoners zijn. Wij hebben een motie ingediend met betrekking tot de juridische haalbaarheid van het aantal windmolens in Windmolenpark Midden Betuwe. Vandaag heeft het college ons verblijd met een memo met betrekking deze motie en de gevolgen van de uitspraak van de Raad van State over de milieunormen. Deze memo is voor ons duidelijk, want dat houdt in, dat de raad vwb. Alle planologische bevoegdheden aan de touwtjes trekt, eventueel aan de voorkant met een initiatiefvoorstel.
De uitspraak van de Raad van State lezende denken wij, dat pas na Vaststelling van nieuwe milieu normen door het rijk wij in staat zijn om het proces verder vorm te geven en door te zetten.
Wat ons betreft kan dat wachten. We vragen de wethouder of hij deze opvatting kan delen. We vragen de wethouder in deze of wij de juiste conclusie trekken.
De motie M5 vinden wij een sympathieke motie, die bij ons wel de vraag oproept of deze weg ondertussen al niet door het college is ingeslagen. Graag een reactie van de wethouder. De overige amendementen en moties hebben wij als GBO kritisch doorgenomen maar kunnen we niet ondersteunen, hoewel wij over de prijs van het zwemkaartje driftig hebben nagedacht maar bij navraag moesten we constateren, dat de prijs in ons zwembad t.o.v. omringende baden laag is en na verhoging laag zal blijven. Overigens voor minder draagkrachtigen biedt de mee doen regeling een oplosing. Voor wat betreft A7 zijn wij van mening, dat het streven naar een overschoty zonder duidelijke bestemming niet logisch wordt geacht. Tot slot vz. ondanks corona heeft deze gemeente het afgelopen jaar veel goede dingen voor haar inwoners kunnen doen. We zijn niet blijven stilstaan. De verkiezingen werpen hun schaduw al vooruit, maar vooralsnog zijn we voor nu gehouden om onze inwoners en onszelf een grote dienst te bewijzen door voor een gezonde toekomst , de voorgestelde ombuigingen te omarmen en het door ons genoemde voorstel daarbij mee te nemen.
Contactpersoon:
